वावडिंग वनस्पती विषयी माहिती
Vavding plant benefits and information in Marathi
हिंदी नाव : वायविडिंग/ विडंग/ बायविडंग,
• Latin Name : Emblia Ribes,
• गुजराती नाव : बावडिंग,
• बंगाली भाषेत नाव : बिडंग,
“विडंग कटू तिक्ष्णोष्णम रुक्षम वन्हीकरम लघू l शुलोध्मानोदार श्लेष्मकृमि वातविबंधनुत ll”
-भाव प्रसाद निघंटू
• रस : कडू,
• विपाक : कडू,
• वीर्य : उष्ण,
• गुण : लघू, रुक्ष, तीक्ष्ण,
• वावडिंग हे तीख्त, उष्ण गुणधर्म असणारे, हलके गुणधर्म असल्याने कफ व वात विकार दोष कमी करण्याचे काम करते. मात्र पित्त दोष वाढवणारे औषध आहे.
• वनस्पती :
ही एक जंगलात आढळणारी झुडूप वर्गीय वनस्पती असून ती एका रोपा सारखी आहे. तिला साधी पाने असून यास लागणारी लहान लहान फळे जी काळया मिरी सारखी दिसतात. त्याचा उपयोग हा विशेषत औषधात केला जातो.
• वावडिंग वनस्पतीचे औषधी उपयोग :
• वावडिंग हे कृमी, कीटक नाशक आहे. दात किडले असतील, दातांना कीड लागलेली असेल तर वावडिंगची पावडर पाण्यात टाकून काढा करावा. व तो आपल्या तोंडात धरून ठेवावा. दातातील कीड नष्ट होईल.
• त्वचा विकार :
वावडिंग कुष्ठघ्न आहे. त्यांचे चुर्ण करावे.पाण्यात घालून पेस्ट करावी व त्वचेवर जर खरूज, उठल्यास, अथवा संसर्ग झाल्यास त्यावर लेप लावावा. त्वचा रोग बरा होतो. तसेच त्वचा निखारण्याचे काम करते. चर्म रोगावर उपायकारक, त्वचे संबंधी समस्येवर उपयुक्त वावडिंग आहे.
• सर्दी पडसे असल्यास, डोक्यात सर्दी साठून डोकेदुखी असेल. तर वावडिंगचे तेल आपल्या नाकात दोन ते तीन थेंब टाकावे. कफ पातळ होऊन निघून जातो. व डोकेदुखी थांबते. तसेच डोक्यास तेलाची मालिश करावी, डोकेदुखी थांबते.
• पचन संस्था :
अन्न पचन होत नसेल, अजीर्ण झाल्यास, जेवण नीट पचत नसेल, पोटात कृमी, जंत झाल्यास, तसेच गॅसेस प्रॉब्लेम असेल, मलोस्तर्जन नीट होत नसेल पोट फुगी होत असेल,तर वावडिंग चूर्ण पाव चमचा दिवसातून दोन वेळा मद किंवा गूळ अथवा गरम पाण्यात टाकून सेवन करावे. तसेच झोपण्यापूर्वी एरंडेल तेल एक चमचा किंवा त्रिफळा चुर्ण एक चमचा खावे. कृमी कीटक नाश पावतात. तसेच पोट साफ होण्यासाठी मदत होते. तसेच लहान मुलांना पोटात जंत, किडे झाल्यास विडंग चूर्ण व अजवाईन चूर्ण गरम पाण्यात घालून काढा करून दिले जाते. यामुळे शरीरातील जंत नष्ट होतात. व पोट साफ होते.
• मूत्र विसर्जन क्रियेमध्ये जर लघवी करताना जळजळ होत असेल, युरीन समस्या यावर विडंग चुर्ण उपयुक्त आहे.
• डायबिटीस म्हणजेच मधुमेह असल्यास विडंग चूर्ण, हळद, मुलेठी, गोक्षूर व सुंठ एकत्र सम प्रमाणात घेवून त्याचे मधासोबत घेणे फायद्याचे असते.
• रक्ताभिसरण :
रक्त शुद्ध करते, व रक्ताभिसरण सुधारते.
• नाडी व मेंदू संबंधी समस्या :
मेंदूशी संबंधीत आजार,वारंवार झटके येणे, पक्षाघात म्हणजे प्यारेलेसिस मध्ये उपयुक्त वावडिंग आहे. यासाठी वावडिंग चूर्ण , लसूण व दूध यांचे मिश्रण घेवून त्यामधे पानी घाला. व ते गरम करून आटवून निम्मे करा. असा क्षीर पाक करुन गाळून प्या. पक्षाघात बरा होण्यासाठी मदत होते.
• वावडिंग सेवन कसे करावे?
• वावडिंग फळाचे चूर्ण घेवून ते दोन, तीन चमचे गरम पाण्यात टाकून घेणे फायद्याचे असते.
• पाच ते दहा ग्रॅम विडंग चुर्ण घेवून गरम पाणी, दूध व मद यासोबत घेता येते.
• विडंग बियांचे चूर्ण पाण्यात टाकून त्याचा उकळून काढा करावा, तो काढा करून घेताना दहा ते पंधरा m l एका वेळी घेणे फायद्याचे असते.
• हे आहेत वावडिंग फळाचे आयुर्वेदिक औषधी महत्त्व Vavding plant benefits and information in Marathi
