दगडीपाला आयुर्वेदीक औषधी वनस्पती विषयी माहिती
• नाव :
दगडीपाला, हरळा, कंबरमोडी, बुगडी, टणटणी, कुटकुटी.
• हिंदी नाव :
परदेशी, घमरा.
• संस्कृत नाव :
संधान.
• ही एक गवताळ वनस्पती आहे.
• पाने :
ही एक गवतवर्गीय वनस्पती असून तिची पाने हिरव्या रंगाची व अनेक कोण असणारी दात्री असतात. व त्यांचा स्पर्श खरखरीत दगडा सारखा लागतो.
• फुले :
पानाच्या जवळील शेंड्याकडून बारीक हिरवे दांडे निघतात. व त्यावर पांढरट पिवळसर रंगाची दले असतात. व मध्यजागी पिवळसर कोश असतो. ज्याचे रूपांतर बिजात होत.
• बिजांचा प्रसार :
याच्या बिजांचा प्रसार एक तर हवेमार्फत होतो. किंवा गवात खाणाऱ्या प्राण्यांच्या विष्ठेतून होतो.
• दगडी पाला वनस्पतीचे औषधी उपयोग :
• दगडी पाला हा आंटिसेप्टिक, आंटिफंगल, आहे.
• एखादी जख्म शरीराला झाली असता. व रक्त वाहन शरीराबाहेर होत असेल तर ते थांबवण्यासाठी दगडी पाल्याची पाने चेचून लावली जातात. यामुळे रक्तस्त्राव थांबतो. व जख्म आकसते. व बरी होते.
• मूतखडा झाल्यास दगडी पाल्याची पाने ओंजळभर सूर्योदयानंतर तोडून त्याचा रस काढावा. व तो सकाळी उपाशीपोटी प्यावा. असे सलग पांढरा दिवस करावे. मूतखडा गळून पडेल.
• जागरण झाल्यास, शरीरातील उष्णता वाढते. तसेच तोंड येणे, तोंडात फोड येणे अशा समस्या निर्माण होतात. तेव्हा दगडी पाल्याचा रस सल्लग दहा ते बारा दिवस घ्यावा. फायदा होतो.
• कंबर दुःखी, पाठ दुखी, गुडघे दुःखी असेल. तेव्हा दगडी पाल्याची पाने चेचून त्याचा रस काढून तो तेलात शिजवून ते तेल लावून मालिश केल्यास बरे पडते.
• कंबरदुखी व सूज आली असेल तर दगडी पाला वाटून लावतात. त्यामुळे सूज उतरते.
• डेटॉल व आयोडीन पेक्षा जखम लवकर बरी करण्याची व निरोगी राखण्याचे काम दगडी पाला करतो
• दगडी पाल्याची फुले कुस्करून ती खोबरेल तेलात टाकून ते तेल म्हाका, आवळ्याची पाने घालून शिजवा. व गाळून ते तेल रोज आपल्या केसांच्या रोमांन म्हणजेच मुलांना लावल्यास फायदेशीर होते. केस काळे होतात. व निरोगी राहून वाढतात.
• फंगल इन्फेक्शन किंवा त्वचारोग झाल्यास दगडी पाल्याचा रस गोमूत्रात घालून लावत राहिल्यास फंगल इन्फेक्शन कमी होते.
• सोयर्यासीस, इतर त्वचारोगात गोमूत्र, पिवळा धोत्रा, करंज, चींच,कोरफड, झेंडूची पाने, दुधी वनस्पतीची पाने, सिसम वनस्पतीची पाने, दगडी पाल्याची पाने कणेरीची पाने समप्रमाणात घेऊन ती वाटून पंधरा दिवस भिजवून ठेवावी. व ते मिश्रण लावत राहिल्यास त्वचा रोग कमी होतो. बरा होतो.
• दगडी पाल्यात ट्यानीन,क्यारोटोनाईड, फलेवेनाईडस, सेंटाओरीन, बेरेंगेस असते.
• रक्तातील विषारी घटक काढून टकण्याची क्षमता असल्याने व प्रतिकार क्षमता वाढवत असल्याने दगडी पाल्याचा रस उपाशीपोटी घेतल्यास लाभ होतो.
• दगडी पाला हा कॅन्सरच्या पेशींची वाढ रोखण्यास मदत करतो. त्यामुळे त्याचे सेवन करतात.
• मर्यादा :
• दगडी पाल्याच्या रसाच्या सेवनाने काही लोकांना अलर्जी होत असेल. तर त्यांनी त्याचे सेवन करू नये.
• गरोदर स्त्रियांनी दगडी पाल्याचा रस पिऊ नये.
• मधुमेह रुग्णांनी आयुर्वेदीक वैद्यांच्या सल्याने दगडी पाल्याचे सेवन करावे.
• विशेषत कोणतीही वनस्पती औषधे सेवन करताना वैद्याचा सल्ला घ्यावा.
अशी आहे
दगडीपाला आयुर्वेदीक औषधी वनस्पती विषयी माहिती
ayurvedikvanaspati.blogspot.com